در این پست، ابتدا اندکی در مورد فلسفه‌ی مطالعه کردن نوشته‌ام. سپس در ادامه، لیست تمامی کتاب‌هایی که خوانده‌ام و یا درحال خواندن هستم، همراه با توضیحی مختصر در مورد کتاب، جهت استفاده‌ی دوستان قرار داده‌ام. امیدوارم از این لیست بتوانید کتاب‌های خوبی برای مطالعه‌ بیابید.

چقدر این‌روزها در کشور راجع به کتاب‌خوانی می‌شنویم. همه از این دلگیر هستند که چرا ما ایرانیان، تا این حد ساعات مطالعه‌مان کم است. البته در جایی مطلبی خواندم که نوشته بود “چون ایرانیان از قدیم الایام عادت به ادبیات شفاهی، نظیر شاهنامه‌‌خوانی و … دارند، به طور کلی عاشق شنیدن یک داستان و روایت هستند تا خواندن آن“. البته این یک روایت است، علت اصلی مطالعه کم ایرانی‌ها بسیار مطلب پیچیده‌ای است که باید از سوی جامعه‌شناسان بررسی گردد. به نظر بنده یکی از راهکارهایی که شاید بتوان مردم را به سمت کتاب‌خوانی سوق داد، تبلیغ کتاب خوب در رسانه ملی است. بسیار دیده‌ایم که در هنگام پخش پربیننده‌ترین برنامه‌های تلویزیونی در صدا و سیما، همانند فوتبال، سریال‌های پربیننده و محبوب و بسیاری از برنامه‌های خوب دیگر، عمده تبلیغاتی که از تلویزیون مشاهده می‌کنیم در مورد بانک‌ها، چیپس و پفک‌ها، مواد شوینده و بسیاری از محصولات دیگر است به جز کتاب، ولی آیا مشکل ملت ما چیپس و پفک است؟ صدا و سیما باید دغدغه فرهنگی و ملی داشته باشد، نه دغدغه درآمد. آنقدر بحث تبلیغات در رسانه ملی عجیب به پیش می‌رود که مطمئنا در روزهای آتی، در هنگام پخش اخبار سراسری خواهیم دید که مجری بعد از گفتن هر خبر یکی از برند‌های چیپس و پفک‌ را تبلیغ کند و بگوید که اگر نخرید دیگر در آینده نه چندان دور اخبار پخش نخواهیم کرد. عزیزان من آخر چه لزومی دارد که این حجم عظیم و عجیب از برنامه‌ها را به صورت زنده و با مخارج کلان تهیه نمائید و رزومه کاری خود را پررنگ جلوه دهید، اما در 24 ساعت شبانه روز انبوهی از تبلیغات بی سر و ته را در اذهان ملت شریف ایران جا دهید؟” بنده که تا به امروز حتی یک مرتبه هم از تلویزیون تبلیغ کتاب خوب را ندیده‌ام (چند مورد انگشت‌شمار، کتاب‌هایی که عموماً ایدئولوژیک است و یا مربوط به جنگ می‌باشد، تبلیغ شده که به‌نظر بنده، کاملاً بی‌فایده هستند، چون به‌قولی گوش ملت از این‌گونه مطالب پر شده است). به همین دلیل چندی پیش به دنبال این بودم که، آیا تبلیغ کتاب در برنامه‌های رسانه ملی گنجانده شده یا خیر؟ متوجه شدم که صدا و سیما به انتشاراتی‌ها و مولفین حتی درصد قابل قبولی نیز تخفیف می‌دهد که محصولات خود را تبلیغ کنند، اما آنقدر بازار کتاب در ایران کساد است که باز هم برای آنها صرفه اقتصادی ندارد. به این می‌اندیشم که این نیز می‌تواند یک کار خیر و عام المنفعه باشد که خیرین و افرادی که در کشور کار فرهنگی انجام می‌دهند و یا سازمان‌های مردم‌نهاد، خودشان وظیفه تبلیغ کتاب خوب را در هنگام پخش برنامه‌های پربیننده در کشور به عهده بگیرند. کار خیر که فقط مدرسه‌سازی، آزاد کردن زندانیان و … نیست، این نیز نمونه‌ای است از کار خیر.

اما در مورد کتاب‌خوان شدن خودم برایتان بگویم. یادم میاید در سال 1388 که در آزمون (تشریحی) دکتری دانشگاه صنعتی خواجه نصیر پذیرفته شده بودم، در روز مصاحبه یکی از اساتید از بنده پرسید “چرا علاقمند به ادامه تحصیل و مطالعه هستی؟” در آن لحظه فی‌البداهه به ذهنم این جواب خطور کرد که البته به گفته خودم ایمان داشتم و دارم و خواهم داشت، اما نمی‌دانم از کجای من این حرف در آمد، گفتم، “به عقیده من، زندگی، مدام انسان را در مقابل یک دو راهی قرار می‌دهد، که یکی از این دو راه نسبت به دیگری راه بهتر و درست‌تری است. انسان‌هایی که بیشتر کتاب می‌خوانند و با کتاب مانوس هستند، با احتمال بیشتری، راه بهتر را انتخاب می‌کنند“. به نظر من این همه فلسفه بافی برای کتاب خواندن نیاز نیست، همین جواب، میتواند دلیل اصلی برای نیاز ما انسان‌ها به کتاب‌خوانی باشد. بنده در سال 1387 که در مقطع کارشناسی ارشد فارغ التحصیل شدم و شروع کردم به تلاش و مطالعه و آزمون دادن، برای ورود به مقطع دکتری در رشته تخصصی خودم (ریاضی محض)، خیلی احساس نیاز به متون روانشناسی موفقیت می‌کردم و از همان زمان با برخی از کتاب‌ها در این زمینه آشنا و شروع به مطالعه آنها کردم. واقعا این کتاب‌ها در آن مقطع برای من خیلی مفید بودند. اما بعد از ورود به محیط کار، خیلی تصادفی، با یک کتاب فلسفی آشنا شدم (یکی از همکاران این کتاب را به بنده دادند)، و آن را مطالعه کردم و تازه فهمیدم که چقدر فلسفه علم بزرگی است. بی‌دلیل نبود که یونانیان در تاریخ بشریت اینقدر تاثیر گذار بوده‌اند و سه تن از بزرگترین مردان تاریخ، یعنی سقراط، افلاطون و ارسطو را با افکار زیبا و عجیب‌شان به جهان هدیه دادند. بعد از آشنایی با متون فلسفی، متون روانشناسی دیگر مرا ارضا نکرد. بهرحال داستان آشنایی من با سایر شاخه‌ها بعد از فلسفه، جز طولانی شدن این نوشتار، حاصلی برای خواننده گرامی ندارد. فقط در پایان این مطلب را بگویم که:

خواندن کتاب خوب، آنقدر لذت بخش است که کلمات نمی‌توانند عمق و میزان این لذت را به تصویر بکشند، یا حداقل من نمی‌توانم این کار را انجام بدهم. به عقیده بنده هر کس که یکبار این لذت را بچشد، غیرممکن است که تا آخر عمر دنیوی خود بتواند از این لذت صرف‌نظر کند.

در ادامه قصد دارم لیست کتاب‌هایی که در حوزه‌های، روانشناسی، ادبیات، فلسفه، علوم سیاسی، علوم اجتماعی و تاریخ خوانده‌ام و یا در حال خواندن آنها هستم، بنویسم و مرتب لیست را بروز کنم. چون بسیار پیش آمده است که دانشجویان عزیزم از بنده در مورد معرفی کتاب خوب سئوال می‌کنند. نوشتن این مطلب قطعا به این عزیزان اندکی کمک خواهد نمود. همچنین برای خودم هم لذت بخش است که هر بار عناوین این کتاب‌ها را می‌بینم، دوباره مطالب آنها از ذهنم می‌گذرد و لذت می‌برم. امیدوارم شما نیز بتوانید لذت کتاب‌خوانی را حتی برای یکبار تجربه نمائید.

1- چهار اثر از فلورانس اسکاول شین، مترجم، گیتی خوشدل. (یکی از بهترین کتاب‌ها در زمینه روانشناسی موفقیت و مثبت‌اندیشی).

2- قدرت مشیت الهی، وین دبلیو دایر، مترجم، سیما فرجی.

3- حکایت دولت و فرزانگی، مارک فیشر، مترجم، گیتی خوشدل. (یک کتاب بسیار عالی در مورد روانشناسی کسب ثروت و موفقیت در زمینه‌های کاری).

4- لطفا گوسفند نباشید، محمود نامنی. (یک کتاب با موضوعات مختلف اجتماعی که بسیار زیبا خواننده را به سمت انسانیت و تفکر نیک هدایت می‌کند).

5- چه کسی پنیر مرا جابجا کرد، اسپنسر جانسون.

6- 100 راه برای آسایش زندگی، جویس میر، مترجم، محمد صادق عظیم.

7- اعتماد و عزت نفس، نیکی هاوس هولد، مترجم، حمیرا آزاد منش.

8- ماجراهای جاودان در فلسفه، هنری توماس، دانالی توماس، مترجم، احمد شهسا. (اولین و زیباترین کتاب در مورد الفبای فلسفه و آشنایی با افکار فلاسفه بزرگ تاریخ).

9- پله پله تاملاقات خدا، دکتر عبدالحسین زرین‌کوب. (زندگینامه حضرت مولانا به صورت دقیق و علمی بر پایه مستندات تاریخی در این کتاب به تصویر کشیده شده است).

10- شرح کامل فیه ما فیه، کریم زمانی. (این تنها کتابی است در این لیست که هنوز خواندن آن را به اتمام نرسانده‌ام، کتابی است تقریبا عرفانی، که در مورد موضاعات مختلف در حدود یک صفحه یا بیشتر توضیح می‌دهد. البته این توضیحات همان سخنرانی‌های حضرت مولانا در منبرهای مختلف شهر است که توسط شاگردان ایشان جمع‌آوری و به صورت این کتاب در آمده است).

11- ملت عشق، الیف شافاک، مترجم، ارسلان فصیحی. (رمانی بسیار زیبا در خصوص آشنایی شمس و مولانا و به موازات این آشنایی داستانی زنی در آمریکا که در زندگی شخصی خود مشکلات بزرگی دارد).

12- گلستان سعدی، ویرایش هوشنگ گلشیری. (دل‌انگیزترین کتابی که تا به امروز خوانده‌ام، بی شک گلستان سعدی بوده است. در بعضی از شب‌ها که روایت‌های این کتاب را می‌خواندم از شدت حال خوشی که این مطالب به من می‌داد، خواب به چشمان من نمی‌آمد. سعدی جزو معدود شاعرانی است که اشعار ایشان زمینی است، برخلاف حافظ و مولانا که اشعارشان عرفانی و آسمانی است. سعدی در مورد انسان و خواسته‌های زمینی‌اش سخن می‌گوید).

13- نامیرا، صادق کرمیار. (یکی از زیباترین رمان‌ها در مورد واقعه کربلا، حتما بخوانید).

14- ماچگونه ما شدیم، دکتر صادق زیبا کلام. (کتاب‌های دکتر زیبا کلام، فکر شما را به چالش می‌کشد و شما را وادار می‌کند که به مسائل جاری کشور، به گونه‌ای دیگر نگاه کنید).

15- غرب چگونه غرب شد، دکتر صادق زیبا کلام (این کتاب، بسیار زیبا، تصویری از غرب و اینکه چطور به اینجا رسیدند را بما می‌دهد).

16- جامعه شناسی به زبان ساده، دکتر صادق زیبا کلام.

17- پنج گفتار در باب حکومت، دکتر صادق زیبا کلام.

18- شهریار، نیکولو ماکیاولی، مترجم، محمود محمود.

19- ضیافت، افلاطون، مترجم، محمد ابراهیم امینی فرد.

20- اسکندرنامه، عبدالکافی‌ بن ابی‌ البرکات، به کوشش ایرج افشار.

21- فرزند سرنوشت، زندگی کورش بزرگ، شاپور آرین نژاد. (رمانی بسیار زیبا در مورد دوران کودکی کورش بزرگ).

22- کلیله و دمنه، بازنویسی حمید میرزا رضایی. (یکی از شاهکارهای ادبیات. البته اصل کتاب ریشه هندی دارد و از هندوستان وارد ایران شده ولی ایرانیان نیز حکایاتی به این کتاب افزوده‌اند. کتاب از زبان حیوانات به بیان داستان‌های آموزنده می‌پردازد که بسیار زیبا هستند).

23- سیاست نامه، خواجه نظام‌الملک، تصحیح دکتر محمد استعلامی.

24- استاد عشق، ایرج حسابی. (زندگینامه استاد بزرگ، پروفسور محمود حسابی و مصائب فراوانی که ایشان در طول زندگی خود با آنها مواجه شده‌اند. کتابی است خواندنی و بسیار زیبا).

25- شازده کوچولو (جزو صد کتاب برگزیده قرن لوموند)، آنتوان دوسنت اگزوپه‌ری، مترجم، احمد شاملو.

26- کاندید (ساده دل)، ولتر، مترجم، رضا مرادی اسپیلی.

27- تعالیم کریشنامورتی، مترجم، محمد جعفر مصفا. (کتابی است که افکار انسان را به چالش می‌کشد و شما را به فکر وامی‌دارد. البته تعالیم کریشنامورتی در ایران جزو عرفان‌های نوظهور و منفی است ولی من متوجه نکات منفی افکار ایشان نشدم و از خواندن کتاب بسیار لذت بردم).

28- جاناتان مرغ دریایی، ریچارد باخ، سلماز بهگام.

29- نامه به کودکی که هرگز زاده نشد، اوریانا فالاچی، مترجم، زویا گوهرین.

30- افسانه پادشاه و ریاضی‌دان، بی‌نهایت معما، مهدی بهزاد، نغمه ثمینی.

31- سینوهه، پزشک مخصوص فرعون، میکا والتاری، مترجم، ذبیح‌الله منصوری. (یک رمان تاریخی و بسیار زیبا که به روایتی مولف بعد از تحقیقات فراوان در مورد مصر، این کتاب را نوشته‌اند و تاکنون بسیاری از مصرشناسان این کتاب را تحسین نموده‌اند. کتاب همانند، کتاب هزار و یک شب، بسیار در مورد بی‌بند و باری‌های دوران باستان سخن می‌گوید، ولی در کل کتابی است بسیار خواندنی و آموزنده).

32- کم عمق‌ها، اینترنت با مغز ما چه می‌کند، نیکلاس کار، مترجم، امیر سپهرام. (تمام افرادی که امروزه از اینترنت استفاده می‌کنند، حتما باید این کتاب را بخوانند. کتاب به صورت کاملا علمی، تاثیرات منفی و بعضا مثبت روی مغز انسان را بررسی می‌کند).

33- نهج‌البلاغه، مترجم محمد دشتی (این کتاب را در ایام دانشجویی در دوران کارشناسی ارشد خواندم، اما آن روزها گمان می‌کردم که بزودی این کتاب در کشور ما جزو کتاب‌های ممنوعه خواهد شد. چون تصویری که این کتاب از یک حکومت اسلامی می‌دهد با حکومت اسلامی ما مغایرت بسیاری دارد و لازم است که مسئولین قوا به فکر ترمیم این ساختار حاکمیت اسلامی باشند، ولی متاسفانه به ظواهر امر همچون بحث حجاب می‌پردازند و اصل یک حکومت اسلامی را نمی‌توانند احیا و اجرا کنند. البته تمهیداتی مثبت در این راستا در حال انجام است که بنده به آن خوش‌بین هستم. خلاصه این کتاب بسیار کتاب خوبی است و توصیه می‌کنم اگر تحقیق در مورد خصوصیات افراد عادل و حکومت‌های اسلامی را دنبال می‌کنید این کتاب را بدون هیچ‌گونه تعصب دینی بخوانید. توصیفات حضرت در مورد نکوهش دنیا بی‌نهایت زیبا است).

34- جمهور، افلاطون، مترجم، فواد روحانی (یکی از بهترین کتب فلسفی که تا به امروز خوانده‌ام جمهور است. این کتاب در حدود 2400 سال پیش نوشته شده و بعد از خواندن آن قطعا حیرت خواهید کرد که چطور انسانی در آن زمان، چنین افکار زیبایی داشته است. البته برخی از مفاهیم در این کتاب در 200 سال اخیر نقد شده ولی به عقیده بنده کتاب حاوی مطالب بسیار ارزشمند و مفیدی است و هنوز هم نکات جدید و تاثیر گذار برای بشر امروز دارد. در ادامه گزیده‌ایی از این کتاب ارزشمند را که از یکی از صفحات وب گرفتم و آن را به صورت فایل PDF ذخیره کردم، قرار داده‌ام که در صورت تمایل می‌توانید آن را مطالعه بفرمائید. دانلود خلاصه کتاب جمهور افلاطون به صورت PDF به همت آقای اسدا.. زائری).

35- حاتم نامه، دوره دو جلدی (هفت سیر حاتم و هفت انصاف حاتم) به اهتمام حسین اسماعیلی (داستان‌های این کتاب تخیلی و در بسیاری از موارد اغراق آمیز است، به همین دلیل در اواسط کتاب اول تصمیم گرفتم که دیگر آنرا مطالعه نکنم و یا در آینده به مطالعه آن بپردازم).

36- چنین گفت زرتشت، فردریش نیچه، مترجم داریوش آشوری (اعتراف می‌کنم که بسیاری از اندیشه‌ها و پیام‌های این کتاب را متوجه نشدم. طی صحبت با یکی از همکاران که دانش‌آموخته فلسفه غرب بودند، ایشان فرمودند که برای فهم این کتاب ابتدا باید کتب قبل از این را که توسط نیچه به رشته تحریر درآمده مطالعه کرد و سپس به “چنین گفت زرتشت” رسید. ولی همان سطرهای اندکی که از کتاب را به نظر خودم فهمیدم خیلی تاثیرگذار بر افکار بنده بود. به عقیده بنده این کتاب برای افراد دیندار کتاب مناسبی نیست، به عنوان مثال در جایی از کتاب زرتشت می‌گوید “منم زرتشت، مرد بی‌خدا، کیست بی‌خداتر از من که از او یاد بگیرم”. خیلی از فلاسفه معتقند که این کتاب قصد وادار نمودن خوانندگانش را به تفکر دارد و قصد تحمیل هیچ‌یک از عقاید خود را ندارد. برخی نیز معتقند که این کتاب برای انسان‌های سده بعدی نوشته شده و انسان امروز توان فهم تمام پیام‌های کتاب را در حال حاضر ندارد).

37- عطر سنبل عطر کاج، فیروزه جزایری دوما، مترجم محمد سلیمانی‌نیا (داستان دختری است که از هفت سالگی از آبادان به کالیفرنیای آمریکا می‌رود. روایت بسیار زیبا و دلنشین به پیش می‌رود. نویسنده در چند بخش از کتاب هم گریزی می‌زند به وضعیت بد ایرانیان در زمان انقلاب که در آمریکا حضور دارند. به عقیده بنده کتاب بسیار زیبا و لذت بخشی است و قطعا از خواندن آن پشیمان نمی‌شوید).

38- دو قرن سکوت، دکتر عبدالحسین زرین‌کوب (در ابتدا لازم به ذکر است که این کتاب بعد از انقلاب در یک دوره ممنوع شد و مدتی در بازار کتاب موجود نبود و مجددا بعد از چند سال وارد بازار نشر گردید. کتاب از دوران فاجعه‌بار حمله اعراب به ایران متمدن چندصدساله سخن می‌گوید. عده‌ای این کتاب را مغرضانه خوانده ولی میهن‌پرستان عاشق، سطرسطر این کتاب را می‌ستایند. به نظر بنده نیز کتاب فاخر و درخور توجهی است و قطعا ایرانیان این یک کتاب را باید بخوانند و از برخی از وقایع مطلع شوند.
در اواخر امپراتوری ساسانیان، هنگامی که فساد روحانیون زرتشتی و برخی از مسئولین کشوری شدت می‌گیرد و به دلیل مذکور فاصله طبقاتی در جامعه آن روز ایران به بالاترین حد ممکن خود می‌رسد، شخصی به نام “محمد (ص)” در دنیای متوحش عرب که دختران خود را زنده به گور می‌کردند، شعاری به نام برابری و برادری می‌دهد. طبیعتا، ایرانیان خسته از آن همه فساد، بعد از حمله اعراب به ایران در زمان خلیفه دوم، این دین را می‌پذیرند. اما خیلی به طول نمی‌انجامد که باز هم فساد کشور را می‌گیرد و اکثریت قریب به اتفاق منصوبین از سمت خلیفه برای اداره بخش‌های مختلف ایران به چپاول مردم و هوس‌بازی‌های خود می‌پردازند. به گواه تاریخ ورود اسلام به ایران مزیت‌های زیادی برای کشور داشته که افراد متدین بیشتر روی این مزیت‌ها پافشاری کرده و دین اسلام را منجی خود می‌دانند، ولی میهن‌پرستان به معایب ورود این دین به کشور متمرکز می‌شوند و صحنه‌های تاریک آن را پررنگ‌تر جلوه می‌دهند. اما در لابلای صفحات تاریخ، مشکل‌ترین چیز یافتن “حقیقت” است. این حقیقت که آیا اسلام بعد از ورودش به ایران باعث ترقی آن شد و یا افول، واقعا سئوال سختی است و نیاز به یک تحقیق جامع و کامل دارد. اینکه آیا تمامی اعراب آن تمدن را با خاک یکسان کرده‌اند و یا عده‌ای انسان در بین‌شان وجود داشتند که برای ایران دل سوزاندند نیز مسئله سختی است.
بهرحال از منظر این کتاب، آن تمدن چندصدساله با هجوم اعراب به کشور از بین رفت و دیگر هیچ‌گاه تا به امروز آن شکوه به ایران بازنگشته است. به امید این روز پر شکوه، زنده‌باد ایران و ایرانی).

39- مزرعه حیوانات، جورج اورول (این کتاب بسیار زیبا، خواندنی و به عقیده بنده یکی از شاهکارهای انسان قرن 20ام است. خیلی ساده یک داستان که شرایط سیاسی برخی از کشورها را نقد می‌کند، ساخته و پرداخته می‌شود. جریان کتاب از این قرار است که در یک مزرعه که حیوانات از ظلم و ستم صاحب خود به ستوه آمده‌اند، انقلابی صورت می‌گیرد و حیوانات، صاحب مزرعه را بیرون می‌رانند و از آن به بعد خودشان تمام امور مزرعه را به عهده می‌گیرند. بعد از مدتی خوک‌ها رهبری و زمامداری این گروه را به عهده می‌گیرند. اما خیلی زود خوک‌ها تمام شرایط مزرعه و امکانات را به نفع خودشان تنظیم می‌کنند و مجدد ظلم بر سر حیوانات سایه می‌افکند).

40- وصیت‌نامه ؟؟؟، هوشنگ معین زاده (یک روز در دانشگاه بعد از گپی دوستانه با مسئول نهاد رهبری دانشگاه که تحصیلات ایشان سطح چهار حوزه معادل با دکتری تخصصی دانشگاه است، را داشتم و از ایشان پرسیدم، آیا در حوزه اجازه خواندن کتب به اصطلاح ممنوعه را به شما می‌دادند؟ ایشان فرمودند “نه حوزه آنچنان که اساتید دانشگاه گمان می‌کنند، دچار جمود فکری است و نه اساتید دانشگاه آنچنان که حوزویان گمان می‌برند، کافر و بی‌دین هستند”. فرمودند “بله در حوزه با نوع مطالعه شما کاری ندارند، اما به شما توصیه خواهند کرد که خواندن کتاب‌های ضاله (یعنی گمراه‌کننده) نیاز به دانشی دارد که شما بتوانید مسائل را خوب درک و برای خودتان تجزیه و تحلیل نمائید. وگرنه بعد از مدتی دچار حالات بسیار بد روحی و فکری خواهید شد “. بنده نیز که مدتی است به دنبال “حقیقت” هستم، تصمیم گرفتم برای اولین بار یکی از این کتب که به نقد ادیان می‌پردازد را مطالعه کنم. چون گمان کردم، خوانندگانی که به تازگی به جرگه کتاب‌خوانان افزوده شده‌اند، شاید نتوانند مطالب آن را تجزیه و تحلیل کنند و دچار سردرگمی از مطالب کتاب شوند، به همین دلیل، عنوان و نویسنده کتاب را کامل ننوشتم، ولی اهل فن و مطالعه قطعا خود از آن آگاهند. به عقیده بنده، کتاب حاوی مطالب خوب و فابل تاملی است ولی تمام موارد آن صحیح نمی‌باشد. احساس می‌گردد، در بعضی از موارد و مسائل دیدگاه علمی و نگرش دقیق به موضوع وجود ندارد و صرفا نظرات شخصی بیان می‌گردد).

41- غروب بتان، فردریش نیچه، ترجمه مسعود انصاری، انتشارات جامی (ترجمه کتاب اصلا روان، قابل فهم و درک نیست، و یا اینکه بنده آن را نفهمیدم. مثل همیشه بعد از خریداری کتاب فهمیدم که ترجمه داریوش آشوری روان‌تر و قابل‌ فهم‌تر می‌باشد. از لحاظ نوشتاری غلط‌های بسیاری در متن وجود دارد و این حاکی از آن است که ویرایشی بعد از چاپ اول آن صورت نگرفته است. کلا این کتاب را به هر کس بدهید، از کتاب خواندن متنفر می‌شود و دیگر ادامه نمی‌دهد. بنده که چیزی از این کتاب نفهمیدم و به عقیده بنده در این شرایط خود انتشاراتی باید کتاب را از سطح کشور جمع کرده که نه مترجم خراب شود و نه انتشاراتی زیر سئوال رود، البته این‌ها تنها نظرات بنده بود و شاید کاملا هم غلط باشد و کتاب، کتاب بسیار خوبی باشد).

خواندن کتاب غروب بتان با ترجمه فرد مذکور، یک نتیجه خوب برای بنده داشت و آن این بود که تصمیم گرفتم تمام تلاشم را انجام بدهم که کتب زبان اصلی مطالعه کنم. در همین راستا در حال مطالعه چند کتاب آموزشی جهت تقویت خواندن از سری آموزشی Penguin Readers هستم و امیدوارم بعد از مطالعه چند کتاب از این مجموعه با توجه به سطح نه چندان خوبم از زبان انگلیسی، بتوانم کتب زبان اصلی را مطالعه کنم. اولین رمانی هم که در حال حاضر خریداری کردم از مارک توآین است با عنوان،

42- بوف کور، زنده یاد صادق هدایت، انتشارات جاویدان، سال چاپ 1351 (بوف یعنی جغد. یک داستان در سبک فراواقع است که از زبان مردی دچار توهمات، نفرت و خشم فراوان نقل می‌گردد. بسیاری از اهل قلم و اندیشه بر این باورند، که کتاب بازتاب شرایط خفقان حاکم در آن دوران است. داستان مردی است که زنش را “لکاته” خطاب می‌کند (لکاته یعنی زن بدکاره) و هیچ ارتباط زناشویی بین‎شان برقرار نیست و در انتهای داستان … . این کتاب از سوی بسیاری از اندیشمندان تحسین شده و به زبان‌های فرانسه، آلمانی و انگلیسی هم ترجمه شده است).

43- 1984 (جزو صد کتاب برگزیده قرن لوموند)، جرج اورول، مترجم صالح حسینی، انتشارات نیلوفر (یک داستان هولناک از یک حکومت توتالیتر (تمامیت‌خواه، یعنی نظامی سیاسی که در آن، حکومت تقریباً تمام جنبه‌های زندگی عمومی و خصوصی افراد را کنترل می‌کند) و به تصویر کشیدن یک شخص که قصد تفکر و ایده‌ال فکر کردن را دارد و در این گیرودار به عشقی مبتلا می‌گردد، اما در انتهای داستان متوجه می‌شوند که در این نوع جوامع، عاشق شدن خبط بزرگی است. اورول استاد تصویرسازی‌های این چنینی است و بنده واقعا از خواندن این کتاب لذت بردم).

44- جسارت امید، باراک اوباما، مترجم ابوالحسن تهامی (به عقیده برخی از سیاست‌پژوهان این کتاب بیانیه (مانیفست) انتخاباتی اوباما بوده است که به نقد اوضاع آمریکا می‌پردازد. بنده تقریبا دو سالی است که برای تقویت مهارت شنیداری زبان انگلیسی، سخنرانی‌های آقای اوباما را گوش می‌دهم و چون با بسیاری از دیدگاه‌های ایشان آشنا بودم، خواندن این کتاب برایم لذت بخش بود، البته عرض کنم که قلم ایشان، قلم یک نویسنده چیره‌دست نیست، ولی بهرحال به موارد جالبی اشاره نموده‌اند. کتاب به سبکی جدید و از دیدگاه یک سیاست‌مدار از مشکلات آمریکا و از برخی شیطنت‌های آمریکا در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران صحبت می‌کند و همچنین واقعیاتی از زندگی شخصی و خانوادگی خود را نیز مطرح می‌نماید. به طور کلی برای بنده که مطالعه در مورد جامعه آمریکا را دوست دارم، کتاب مفیدی بود).

45- دنیای سوفی، یوستین گُردِر، مترجم حسن کامشاد (یوستین گردر فلسفه و تاریخ عقاید را به مدت ده سال در دبیرستان‌های نروژ تدریس کرد و به عقیده بسیاری چون نتوانسته بود یک کتاب فلسفی خوب جهت تدریس بیابد، کتاب دنیای سوفی را نوشت که تا به امروز به ۵۴ زبان ترجمه شده است. این کتاب همانند کتاب ماجرا‌های جاودان در فلسفه، به شرح عقاید و افکار فلاسفه در طول دوره‌ای تقریبا سه‌هزار ساله می‌پردازد، البته داستانی نیز از زندگی دختری بنام سوفی به شیوه‌ای جالب که خودش نیز تفکربرانگیز است، نقل می‌گردد. به عقیده بنده فرق عمده فلسفه با دین در این است که دین در بسیاری از موارد به انسان حق و میدان برای اندیشه نمی‌دهد و تکلیف را فقط با توجه به یک حدیث، روایت و یا آیه مشخص می‌کند که خدا اینگونه خواسته و معصومین اینگونه عمل کردند. ولی در دنیای فلسفه اینگونه نیست و فلاسفه راجع به هر موضوعی می‌اندیشند و شک می‌کنند و نظر خود را بیان می‌نمایند. اما بنده که هر دو فضا را تجربه کرده‌ام و می‌دانم که در فضای دین و دین‌داری آرامش فراوان است ولی به دلیل داشتن سئوالات فراوان، ناگزیر، آرامش‌ام را رها کردم و به دنیای فلاسفه قدم گذاردم. امیدوارم خداوند بنده را به حقیقت برساند. یادتان باشد، فلسفه در بسیاری از موارد و مواقع همانند ادبیات یا برخی دیگر از حوزه‌ها، لذت‌بخش نیست، ولی چون انسان ذاتا تشنه دانستن است، دنبال نمودن سئوالات ذهنی‌اش را دوست دارد، البته همگان اینگونه نیستند و نمی‌اندیشند. خواندن این کتاب برای ورود به دنیای فلسفه عالیست).

46- جامعه‌شناسی نخبه‌کشی، نویسنده، علی رضاقلی، نشر نی ( این کتاب نیز، جزو کتاب‌هایی است که همه ایرانیان باید بخوانند و برخی از بزرگ‌مردانش را بشناسند. به زعم نویسنده و مطالعاتش، این استعمار نبود و نیست که اوضاع ما اینگونه است، فرهنگ ایرانی است که سختی کار و تولید را نمی‌پذیرد و در طول سالیان فقط مصرف کننده بوده است. هر شخصی هم که بیاید و بگوید کار کنید، تمام فکرتان وطن باشد و مانع دزدی‌های سایر رجال گردد، او را براحتی از سر راه کثافت کاری‌های خود برمی‌دارند. همچنین از فرهنگ و تربیت غلط دینی که سالیان درازی است که سایه بر سر ما افکنده شکوه می‌کند و متعجب است که چرا ملت به جای نفرین و دعا، تولی و تبری، آستین‌ها را بالا نمی‌زنند و کار نمی‌کنند. در مجموع کتابی است بسیار خواندی و تامل‌برانگیز. البته یک نکته هم اضافه کنم؛ کتاب با یاد دکتر مصدق به پایان رسید که بسیار برای بنده حزن‌انگیز بود. در صفحات وب بدنبال آرامگاه مصدق گشتم و بسیار جالب متوجه شدم که از زمان ریاست جمهوری احمدی‌نژاد، بازدید از موزه و باغ احمد آباد، مقبره دکتر مصدق بزرگ، ممنوع شده است! خیلی برای بنده عجیب بود که این ملت و فرهنگ حاکم بر اون چطور یکی از ایرانی‌ترین و زحمت‌کش‌ترین افرد و خادمین خودش رو این طور از صحنه زندگی مردم دور نگه می‌دارد و سعی دارد آن رو فراموش کند. نمی‌فهمم علت‌اش را، امیدوارم که روزی بفهمم).

۴۷- میشل فوکو؛ زهد زیبایی شناسانه به مثابه گفتمان ضد دیداری، عارف دانیالی (این کتاب شاید بتوانم بگویم اولین کتاب فلسفی جدی بود که بنده خواندم. البته علیرغم اینکه خیلی از متن و محتوای کتاب استفاده کردم و به عظمت علوم انسانی پی بردم (منظورم این است که، یک مهندس در نهایت در تمام عمر کاری‌اش به عنوان مثال تعدادی خانه می‌سازد و یک پزشک تعدادی بیمار را درمان می‌کند، اما علوم انسانی دغدغه رهبری و ساختن یک مدینه فاضله برای تمام ابناء بشر را دارد و نگاه موضعی و محدود ندارد، نگاهش جهانی و نامحدود است، حرفش هدایت تمام انسان‌هاست) اما باید اقرار کنم که خیلی از مباحث را هم نفهمیدم، در واقع متن کتاب سنگینه و اگر شما قبل از مطالعه آن تعدادی کتاب فلسفی نخوانده باشید، بعید بنظر میرسه چیزی ازش بفهمید. قلم مولف، قلم سنگینی است و با واژگانی سعی بر انتقال مفاهیم دارد که برای ایرانیان که ماشاا… ساعات مطالعه‌شان بسیار پائین است، کار فهم مطلب را سخت می‌کند. شاید البته این مطلب برای دوستان در رشته‌های علوم انسانی اینگونه نباشد و برای من ثقیل بوده. بهرحال این کتاب به دوستانی که تازه قصد ورود به دنیای کتاب و کتاب‌خوانی را دارند، توصیه نمی‌گردد و برعکس برای کتاب‌خوان‌ها صددرصد توصیه می‌گردد).

48- انسان خردمند، تاریخ مختصر بشر، یووال نوح هراری، نشر نو (یکی از کتبی که قطعا کلمات برای به تصویر کشیدن عمق زیبایی و مفید بودنش، کم می‌آورند، کتاب انسان خردمند است. از خواندن‌اش بی‌نهایت استفاده و لذت بردم. این کتاب به تنهایی توانست به تعداد زیادی از سئوالات بنده پاسخ دهد. درود بر نویسنده این کتاب، آقای هراری).

49- آئین سخنرانی، دیل کارنگی، مترجم سوزان خدیو (خلاصه کل این کتاب بیش از دویست صفحه‌ای این است، قبل از سخنرانی تحقیق کنید که برای چه کسانی قرار است صحبت کنید و از کجا شروع کنید و به کجا مطلب را خاتمه دهید. همچنین برای تبدیل شدن به یک سخنران خوب بابد تمرین کنید، اما بنظرم برای آنهایی که عشق سخنرانی هستند، کتاب خوبی باشد).

۵۰- نخستین رویارویی‌های اندیشه‌گران ایران با دو رویه تمدن بورژوازی غرب، عبدالهادی حائری (کتابی تاریخی که به ذکر برخی از علل عقب‌ماندگی ایرانیان می‌پردازد ولی نکته‌یِ بسیار جالب و صد البته عجیب در مورد این کتاب این مورد است که نویسنده در فراز آخر کتاب، مسبب اصلی عقب‌ماندگی ما را اندیشمندان مــــذهبی کشور اعلام کرده‌اند، در حالی که این کتاب از سوی یک نهاد مذهبی، در واقع نهاد رهبری در دانشگاه، به ما هدیه داده شده بود!!! نظر ایشان این بود که در زمان لازم، این اندیشمندان ما را از جریان وقایع و پیشرفت‌های روز دنیا مُطّلع نکردند و تنها به دین مردم پرداختند).

51- ملاحظاتی در تاریخ ایران، علی میرفطروس (کتابی تأمل‌برانگیز و در برخی از موارد غریب با دانسته‌های ما از اطراف‌مان و تا حدود بسیار زیاد چالش و بحث‌برانگیز).

52- اسلام‌شناسی ۱،۲، علی میر‌فطروس (این دو کتاب کلاً تمام دانسته‌های شما از اسلام و تاریخش را به چالش می‌کشد و جزو کتاب‌های به‌اصطلاح ضاله(گمراه‌کننده) است. اما یک نکته قابل تامل در این‌گونه کتاب‌ها وجود دارند که در پاره‌ای از موارد شاید ادبیات نگارنده، ادبیاتی مودبانه‌ایی نباشد، اما اسناد و مدارکی که ارائه می‌گردد، همگی قابل استناد می‌باشند. به‌عنوان مثال در این دو کتاب، به‌‌کرات از تاریخ طبری استفاده می‌شود که مورد تائید علمای شیعه و سنی است. اما نقدی بر یکی از موارد مطرح شده در این کتاب در یکی از سایت‌های پرسش و پاسخ مذهبی که توسط شیعیان اداره می‌شود خواندم که خیلی جالب بود. در این سایت نوشته شده بود، بااینکه تاریخ طبری منبع درستی است ولی لزوما تمام موارد نوشته شده در آن درست نیست. برای دقایقی هنگ کردم که چرا هر چیز و هر کسی که بخواهد اندکی تفکرات ما را به چالش بکشد، ما آنرا نادرست می‌نامیم ولی هرجا که به‌نفعمان باشد به آن استناد خواهیم کرد؟!؟!؟!
خلاصه بنده از خواندن این مجموعه لذت بردم و اطلاعات زیادی کسب نمودم. اینکه می‌گویند، حقیقت تلخ است، با خواندن این مجموعه، اندکی این ضرب‌المثل را درک کردم. باید بپذیریم که در تاریخ، هیچ بتی وجود ندارد و همه‌کس و همه‌چیز، قابل نقد است).

۵۳- غروب بتان، فردریش نیچه، مترجم، داریوش آشوری (اخلاقِ دِگردوستانه، اخلاقی که سببِ پَژمُردنِ خودْدوستی شود، در هر شرایطی که باشد نشانه‌یِ خوبی نیست. این هم در بابِ افراد درست است، هم به‌ویژه در بابِ ملت‌ها.
آموزشِ عالی تنها از آنِ استثناها است. باید امتیازی داشت تا به‌چنین امتیازِ والایی دست یافت: هیچ چیزِ بزرگ، هیچ چیزِ زیبا، همگانی نتواند بود {نباید اجازه می‌دادیم که هر کسی وارد سیستم آموزش عالی می‌شد، این شد که ارزش و قدرش را از دست داد}. بخش‌هایی از کتاب که خط اول باید مورد توجه دولت‌مردان ما قراربگیرد و مطلب بعدی هم مورد توجه عزیزان مسئول آموزش در کشور، واقعاً جملات نابی است.

همانند کتابِ “چنین گفت زرتشت”، باید اعتراف نمایم که از این کتاب نیز خیلی نفهمیدم، اما به‌راستی یکی از دلایل استثنایی بودن قلم و آثار نیچه همین است که قرار نیست با یک بار خواندن مطالب، آنها را بفهمی و درک کنی. ابهام عمیقی در جملات و تفکراتش وجود دارد که همین دلیلی بوده بر شاخص بودنش. گاهاً که مطالب را فهمیدم، از صراحت بیان مطالب و رُک‌گویی‌هایش، استخوان‌های بدنم به لرزه افتاد. من گمان می‌کنم نیچه از ضعف انسان‌ها و هر چیزی که باعث بوجود آمدنش شده، بیزار است، به‌خصوص مسیحیت).

54- نانا، امیل زولا (به نظرِ بنده، زولا با یک قضاوتِ تقریباً نابِجا کتاب رو به‌پایان می‌راسند که برای من لذت بخش نبود).

55- برادران کارامازوف، داستایوفسکی، ترجمه‌یِ صالح حسینی (داستان یک خانواده‌ی درهم و برهم در روسیه را به تصویر می‌کشد که شامل سه پسر و یک پدر هست. هر یک از پسران ویژگی‌های شخصیتی خاص خود را دارند و پدر خانواده نیز یک آدم عیاش هست. داستانی طولانی ولی زیبا و آموزنده، هرچند که طبق روال و خواست خواننده، پیش نمی‌رود. البته خیلی دوست دارم این رو هم اضافه کنم که، به عقیده‌ی بنده، داستایوفسکی با یک تمایل به سمت مذهب، کتاب خودش رو به پایان می‌رسونه. چون از بین سه برادر، تنها اونی باقی می‌مونه که مذهبی است، دو برادر دیگر که عیاش و غیرمذهبی بودند، یا محکوم می‌شوند یا دیوانه. از این لحاظ، از قضاوت داستایوفسکی تعجب کردم).

56- سمفونی مردگان، عباس معروفی (یک داستان ایرانی از یک خانواده در اردبیل است که سراسر لذت و بُهت برای خواننده به ارمغان می‌آورد. به عقیده‌ی بنده داستان حول محور نخبه‌کشی و عشق می‌چرخد و شخصیت اصلی داستان، یعنی آیدین برای تمام ما ایرانی‌ها، تقریباً ملموس هست، چون به نوعی در تمام خانواده‌ها چنین شخصیتی وجود داشته است).

57- طاعون، آلبر کامو، مترجم پرویز شهدی (کتاب‌های تقریباً زیادی رو تا به امروز خوانده بودم تا بفهمم زندگی چیه. اما این کتاب به تنهایی در مورد این سؤال خیلی سرنخ‌ها بمن داد و صدالبته تعداد سؤالات زیاد دیگری رو هم برام ایجاد کرد. ولی بطور کلی از خواندن طاعون بسیار بسیار لذت بردم. اینکه می‌گویند، رمان، یعنی نقاشی با کلمات، در این اثر این رو واقعاً لمس کردم. تصویری از زندگی ارائه می‌شه که درش هیچ قضاوتی نیست. مکالماتی بین یک دکتر و یک پدرروحانی پیش می‌یاد که خیلی برای من جالب و جدید بود).

58- انسان خداگونه، تاریخ مختصر آینده، یووال نوح هراری، نشر نو (قلم هراری بی‌نظیر و سوادش به عقیده‌ی بنده، بی‌انتهاست. البته باید این رو هم اضافه کنم که من از کتاب انسان خردمند بیشتر لذت بردم، ولی این کتاب هم حاوی مطالب بسیار ارزنده و تامل‌برانگیزی است).

59- بیگانه، آلبر کامو (آثار کامو گاهاً بسیار تکان دهنده هستند. در این اثر کامو انسانی رو به تصویر می‌کشد که در یک جامعه آزاد یا لیبرال تبدیل به یک ماشین شده است، بدون احساس و دین و میل به زندگی. من بشخصه با تفکراتش و نحوه‌ی به تصویر کشیدن انسان‌ها در آثار کامو خیلی لذت می‌برم).

60- رضاخان، صادق زیبا کلام (در رابطه با این کتاب یک مطلبی نوشتم که در اینجا می‌توانید آن را بخوانید).

61- بار هستی، میلان کوندرا، مترجم، پرویز همایون‌پور (یکی از زیباترین رمان‌ها در خصوص زندگی انسان در این جهان که همانند یک دام هست. چهار شخصیت توما، ترزا، سابینا و فرانز چنان زندگی‌شان توسط نویسنده به تصویر کشیده می‌شود که تنها می‌توان گفت، بار هستی، یک شاهکار است. توما پزشکی است که شیفته‌ی زنان است و از هم‌خوابگی با آنها لذت می‌برد. اما دچار عشق ترزا می‌گردد و این زن، او را حداقل از لحاظ اجتماعی و شغلی، خیلی پست و خوار می‌کند. سابینا عاشق خیانت است و دوست دارد با مردهای مختلف بخوابد. فرانز عاشق وفاداری است. مسائل فلسفی متعددی توسط نویسنده در این اثر مطرح می‌گردد).

۶۲- کیمیاگر، پائولو کوئیلو (برای رسیدن به گنج باید سفر و خطر کرد. اما بعد از گذشتن از تمام این موانع می‌فهمیم که گنج بیخ ریشمان بوده و از آن غافل بودیم. سفر بما آدرس گنج را نشان خواهد داد).

1. The Naive and the Sentimental Novelist: understanding what happens when we write and read novels, by Orhan Pamuk.
2. Animal Farm, by George Orwell.
3. Akhenaten, Dweller in Truth, by Naguib Mahfouz.
4. Eat That Frog!: twenty-one great ways to stop procrastinating and get more done in less time, by Brian Tracy.
5. Time management, by Brian Tracy.
6. Becoming, by Michelle Obama–It’s fascinating and unbelievable. I’ve written a short note about Becoming in Persian HERE.
7. What I Wish I Knew When I Was 20: a crash course on making your place in the world, by Tina Seeling– A wonderful book for which Tina wanted to give it as a birthday gift to her son. I strongley recommend it to you for reading.
8. Twenty one Lessons for the 21st Century, by Yuval Noah Harari– A fascinating and jaw-dropping book. One of my favorite writer is Harari. His writings is very inviting and make you think about everything.
9. The educated, by Tara Westover — I wrote something about this book HERE.
10. Persian Fairy tales, retold by Ismail Salami.
11. A Fragment of the Whole, by Steve Toltz.
12. No Friend but the Mountains, by Behrouz Boochani.
13. The Lost Symbol, by Dan Brown.
14. Short answers to the big questions, by Stephan Hawkin.